Denizli Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Mehmet Ali Erbeği Egeyön TV’de Ahmet Deda ile özel bir röportaj gerçekleştirdi. Egeyön Haber Haber Koordinatörü Ahmet Deda’nın soruları cevaplayan Başkan Erbeği, esnafın ve üreticinin yaşadığı sorunlardan bahsetti. Pandemi sürecinde esnafın sıkıntı yaşadığını ancak internet üzerinden satış yapmanın bu sıkıntıları biraz da olsun hafiflettiğini belirtti.
Denizli Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Mehmet Ali Erbeği ile gerçekleştirdiğimiz röportaj;
*Pazardaki durumu nasıl görüyorsunuz? Pazardaki fiyatlar cep yakıyor mu?
Tabi ki pazardaki fiyatlar cep yakıyor. Giderler çok fazla, üreticilerin işi çok zor. Gübre olmuş 500-600 TL çok aşırı üzerlerinde vergi var. Ben her zaman bunu söylüyorum. Çıktığım programlar da Ankara’da görüştüğümüz bürokratlarla olsun toplantılarda olsun ‘Üretici olmazsa Türkiye çok zor duruma düşer’ dedim. Şu anda insanlar üretimi bırakmak üzere. Gübrenin, yemin, mazotun, traktörün üzerinden verginin kalkması lazım. Çiftçinin üreticinin desteklenmesi lazım. Hayvancılığın desteklenmesi lazım.
Eğer tarlada çiftçi üretmezse pazarda mal bugün 2-3-5 lira ama o mallarında olmadığı gün olur diyorsunuz doğru mu?
Bugün diyelim ki Köyceğiz’de limonun kilosu 1 TL. Vatandaş ağlıyor benim dalımda 1 TL alan satan yok diye ama onu 1 TL alsan bile buraya gelene kadar 2-2.5 TL maliyet oluyor. İşçi masrafı, mazot masrafı. Mazot oldu 10 TL. Köyceğiz’e gidip geliyorsun 1000-1500 TL mazot yakıyor. Bedavaya alsan bile 2-3 TL’den aşağı satamazsın yani. Bu maliyetlerin düşmesi lazım. Çiftçinin üzerinden bu kamburun mazot vergisi, gübre vergisi, traktör vergisi bunların tamamen kalkması lazım. Üreticinin çiftçinin desteklenmesi lazım. Fiyatların düşmesi için bunun yapılması lazım.
*Mazotla ilgili ne söylersiniz?
Mazotunda çiftçi üzerindeki vergisi tamamen kalkması lazım. Taşıyıcı üzerindeki çiftçi üzerindeki nakliyeci üzerindeki vergilerin tamamen kalkması lazım. Nasıl bir gemisi olana vergi almıyorsan tır sahibi, üretici, taşıyıcı üzerindeki verginin de kalkması lazım diye düşünüyorum. Bu adamın parası var, ehli keyf yat binebiliyor vergi yok. Sen üretim yapan vatandaş bitmek üzere vergisini borcunu ödeyemiyor bu kambur oluyor.
*Pazar yerlerinde belirli bir düzen sağlandı. Kaç Pazar var Denizli üzerinde?
Denizli’de Merkezefendi ve Pamukkale olarak mevcut 80’e yakın pazarımız var.
Peki bu pandemi döneminde pazarlarda hijyene yönelik tedbirler alındı mı?
Tabi ki biz pandemiye yönelik ince çalışmalar yürüttük toplantılara katıldık. Kaymakamımızla belediyelerimizle sürekli kontrol halinde pandemi dönemlerinde biz, bizzat ben kendim giderek kontrollerimi, uyarılarımızı yaptık. Her hafta da mesajlarımızı çekerek, pazarcıya pandemi de daha düzgün alışveriş etmesini bunların dikkat edilmesine olanak sağladık. yüzde 80 sağladık diyelim.
*Denizli de Esnaf Sanatkârlar Birliği Başkanı olarak şuanda size kayıtlı kaç oda var?
67 odamız var. 500 tane yöneticimiz var. Bu tabi ilçelerde dahil. 40 bin esnafımız var.
*Yani demek ki güçlü bir odanız var?
Tabi sayı olarak güçlüyüz. Para olarak zayıfız ama yüreğimiz var bizim. Sıkıntı yok yani. Gece-gündüz çalışıyoruz. Devletimiz için çalışıyoruz. Allah razı olsun devletimiz esnafa da destek veriyor. Ben aynı zamanda 15 yıllık Esnaf Kefalet Kredi Kooperatif başkanıyım. Yani önceden %4 tü faizler şimdi %9. Şimdi bu faiz yüksekliğinde esnafa verilen destek iyi bir destek. Zaten bu destek olmasa ayakta duramayız.
*Pandemide yeterli desteği aldınız mı peki?
Pandemide yeterli desteği alamadık. %25’lik bir destek verdiler. Faizsiz. O da herkese verdiler. Esnaf olana değil yeni kayıt olanlara verdiler. Yani onlarda zaten yarısı geri dönmemiştir diye düşünüyorum.
*Şu anda esnaf sayımız arttı mı, azaldı mı?
Esnaf sayımız devletimiz destek verdikçe artıyor. Vatandaşlarımız destekten yararlanmak için yeni kayıtlar yapıyor. Yani çok kapatan da yok ama çok aşırı açan da var. Şu anda internetten satış yapanlar pandemiden dolayı biraz daha kazançlı oldu.
*İnternet üzerinden yapılan bu satışlar esnafı etkiliyor mu?
Bence etkilemez. Onların da kendilerini geliştirmesi lazım. Pazarcıya da bunu geçen sene pazarda böyle bir röportaj yaptık. Pazarcıda dahil bizim isim hakkı alıp, evlere servis yapmaya başladı. Yani herkesin kendisini geliştirmesi lazım. Bu düzende güzel kaliteli malı evlere servis yapıp veyahut işyerlerine servis yapıp düzenini koruması lazım. Bunu bakkalında yapması lazım rekabet edebilmesi için. Temizliğe hijyene önem vermesi lazım. Mahalledeki bakkal da bugün evlere servis yapmaya başladı. Biz kredi konusunda devlete iletilecek yukarılara iletilecek konuları dosya haline getirip hepsini iletiyoruz. Türkiye’de ayda bir 15 günde bir toplantılar oluyor, ben de katılıyorum. Dostlarımıza iletiyoruz. Bizim genel başkanımız Palandöken. Palandöken’de reisle bakanlarla görüşüp yapabildiğimiz esnaf için yapıyoruz.
