Pamukkale Üniversitesi Öğretim Üyeleri, Denizli Bölgesi Hayvancılık Kooperatifleri Birliği, Altınbaş Üniversitesi ve Alman Kooperatifler Konfederasyonu Türkiye Temsilciliği tarımsal kooperatiflerin finansman sorununun çözümüne yönelik çok önemli bir öneri geliştirdi.
Proje ile hem kooperatiflerin kredi alma konusunda sıkıntılar aşılacak, hem de oluşturulacak olan milli fonla faiz ve döviz kurundaki sıkıntılar ile ekonominin dışa bağımlılığı konusundaki sorunlar çözülecek. Hayvancılık Kooperatifleri Denizli Üst Birliği, Pamukkale Üniversitesi, Altınbaşak Üniversitesi ve DGRV Türkiye Temsilciliği tarafından ortaklaşa çalışması yürütülen Tarımsal Kooperatiflerde Kurumsal Yatırım Fonu Projesi’nde sona gelindi. PAÜ tarafından iki yıldır yürütülen ve 1 yıldır da diğer proje paydaşları ile birlikte yürütülen proje için Gazeteciler Cemiyeti’nde toplantı düzenlendi. Toplantıya Pamukkale Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hakan Sarıtaş, Proje Yürütücülerinden İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ensar Yeşilyurt, Hay-Koop Denizli Üst Birlik Başkanı Mehmet Varol, DGRV Türkiye Temsilciliği ve Hay-Koop Denizli Üst Birliği Danışmanı Prof. Dr. Salahattin Kumlu ve Hay-Koop Birliği Yönetim Kurulu üyeleri katıldı.
5 YILDA 3 MİLYARLIK KATKI
Toplantıda moderatörlüğünü Dekan Sarıtaş üstlendi. Fakültenin çalışmaları hakkında bilgi veren Sarıtaş, sürekli olarak üreten bir fakülte olmak istediklerini söyledi. Sarıtaş’ın ardından projenin mimarlarından İİBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ensar Yeşilyurt kameraların karşısına geçti. Projenin temel amaçları hakkında bilgi veren Yeşilyurt, kuruluş amacıyla kar gütmeyi amaçlamayan kooperatiflerin düşük kar marjları yüzünden kredi konusunda sıkıntı çektiğinden bahsetti. Yeşilyurt, “Bu proje hem bu sorunu çözmek hem de başka konulardaki sıkıntıları çözmek için önemli. Biz oluşturulan bu öneri proje ile kooperatifleri sınıf sınıf ayırarak onların oluşturulan fonlara para aktarmasını sağladık. Örneğin 600 bin ile 2 milyon lira arasındaki cirodaki kooperatifle 2 ile 4 milyon arasındaki kooperatifleri birbirinden ayırdık. Bunları 3 ve 5 yıllık cirolarına göre sınıflandırdık. Kooperatiflerin belirlenen süre içerisinde bu fona binde 5 oranında katkı sunmasını öngördük. Bu kooperatiflerin 3 ve 5 yıllık süreçlerin ardından kendi katkılarının 3 ve 5 katı krediyi kullanabilmesinin planladık. Bunların yanında devletin sıkıntı çektiği kaynağa da imkan sağlayacak. Ülkemizin sıkıntı çektiği Borç Verilebilir Fonlara 5 yıllık süreçte en az 3 milyar liralık bir katkı sağlayacak” dedi.
FAİZE DE DÖVİZE DE KATKI
Projenin gerekçesi konusunda bilgiler veren Hay-Koop Üst Birlik Başkanı Mehmet Varol, Türkiye’de bulunan 27 bin tarımsal amaçlı kooperatifin ve birliğin kredi sorunlarının kökünden çözmeye amaçlayan bir projenin oluşturulduğunu aktardı. Denizli’de 282 Tarımsal Amaçlı Kooperatif, 3 Üst Birlik, 3 Islah Birliği ve onlarca diğer Tarımsal Amaçlı Üretici Birliğinin olduğunu açıklayan Varol, bankaların düşük kar marjı ve yetersiz sayıda taşınmaz yüzünden yüksek miktarda faizle karşılaşan kooperatifler için can suyu olacak olan projenin aynı zamanda ülke ekonomisi için de katkı sağlayacağından bahsetti. Yapılan araştırmanın Denizli özelinde yapıldığını ifade den Varol, “5 yıl sonunda oluşturulan fondan 7 milyar liraya kadar katkı sunacak. Öncelikle kooperatiflerin kredi konusundaki sıkıntıları çözülecek. Kaldı ki fonda 3 ya 5 yılda biriken miktar zaten bankaların vereceği kredinin yarısına tekabül edebilecek. Bunun yanında oluşan milli fonla öncelikle yabancı fonlara duyulan ihtiyaç azalacak. Çok yüksek denilen faiz üzerindeki baskı azalacak ve faizler bir nebze olsun azalabilecek. Tüm bunların yanında yüksek döviz kurlarının düşmesine neden olabilecek. Hazine Müsteşarlığını rahatlatacak. 17 milyon kooperatif ortağının ve 27 bin kooperatifin daha rahat kredi çekmesini sağlayacak” diye konuştu. EKONOMİ BAKANI İLE GÖRÜŞÜLECEK Projenin sadece bir öneriden ibaret olduğunu aktaran Varol, “Biz bu projenin ülkemizde uygulanmasını amaçlıyoruz. Önceliğimiz Denizli milletvekili de olan Ekonomi Bakanımız ile görüşmek olacak. Bu konuda Sayın Bakanın danışmanı Mehmet Yüksel bize yardımcı oldu. Sayın Bakan Denizli’ye geldiğinde ya da başka bir yerde müsait olduğu ilk anda bunu kendisine sunacağız. Bu görüşmenin en geç 1 hafta içinde olmasını öngörüyoruz” dedi.
KAZAN KAZAN
Yaklaşık 7 milyar liralık katkının azımsanmayacak kadar yüksek bir miktar olduğunu belirten Prof. Yeşilyurt, “İlk önce de söyledim. Devlet BES’e nasıl katkı sunuyorsa bu fona da katkı sunacaktır. Bankaların da işine gelecektir bu fon. Hazine’nin de. Kısacası kazan kazan prensibi üzerine kurulu bir sistem. Sonuçta milli bir fon olacak. Ülkemizde daha önce bu şekilde bir fon oluşturulmadı. Hatta dünya da bile eşi benzeri yok. Çok yararlı bir proje olacak ve geliştirilmeye de açık olacak” diye konuştu.
