Gün içinde uzun süre ayakta kalan kadınlarda erkeklere göre daha sık görülen varis, hastalar tarafından genellikle estetik bir problem olarak algılanıyor. Ancak çok yaygın olan damar hastalıkları arasında ilk sıralarda yer alan varis; şiddetli ağrılar, kaşıntı ve gece kramplarına yol açarak yaşam konforunu olumsuz etkiliyor. En uygun tedavi dönemleri sonbahar ve kış ayları olan varislerinizden ameliyat gerekli değilse radyofrekans, lazer ve doku yapıştırıcı gibi kateter bazlı yöntemlerle kolaylıkla kurtulmak mümkün olabiliyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Harun Arbatlı, varis ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülen varis, halk arasında öğretmen hastalığı olarak bilinmektedir. Varis, kanı kalbe taşıyan toplardamarlarda kan akışının tek yönlü olmasını sağlayan kapakçıklarda meydana gelen tahripler ile başlamaktadır. Tahrip olan toplardamarda yer çekiminin de etkisiyle biriken kan, yıllar içindeki basınç artışıyla şişkinlik ve genişlemelere neden olmaktadır. Bacaktaki kılcal damarlar ise kıvrımlı bir hal alarak örümcek ağı gibi belirgin hale gelmektedir. Başta kadınlar olmak üzere tüm hastalar varisi bacaklarındaki görüntü bozuklukları nedeniyle genellikle estetik bir problem olarak görmektedirler. Ancak bacaklardaki ağrı, şişme, ciltte kaşıntı, ödem, gece krampları gibi birçok şikayete yol açan varisler kişinin estetik kaygıları ile birlikte yaşam konforunu olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Tedavi edilmeyen önlem alınmayan varisler zamanla kapanmayan yaralara, varis ülserlerine, varisli toplardamarlar içerisinde kan akımının yavaşlaması sonucu pıhtı oluşumuna neden olmaktadır. Toplardamarlardan koparak kalbe ve buradan da akciğerlere ulaşabilen pıhtılar “akciğer embolisi” adı verilen ve yaşamı tehdit eden solunum ve dolaşım problemlerine neden olmaktadır.
Tıp alanındaki son gelişmeler her hastalıkta olduğu gibi varisin de açık ameliyatlar yerine lokal anestezi altında kesi olmadan radyofrekans, lazer, clarivein ve doku yapıştırıcı gibi kateter bazlı yöntemlerle tedavi edilmesini sağlamaktadır.Ek sağlık problemleri olmayan hastalara uygulanan bu işlemler sayesinde, açık ameliyat sonrası görülme ihtimali olan kanama, enfeksiyon ve hareketsizlikle oluşabilecek problemler belirgin bir şekilde ortadan kalkmaktadır.
Hastanın damar fonksiyonları düzeltilerek ağrı, şişlik gibi şikayetler ortadan kalktıktan sonra tedavinin ikinci aşamasında gözle görülen damarlara microfoam sclerotherapy yöntemi ile poliklinik şartlarda müdahale edilmektedir. Polidokanol maddesi köpük haline getirildikten sonra damar içine verilerek damarın yok olması sağlanmaktadır. Skleroterapide önemli olan nokta damar anatomisinin iyi anlaşılması ve uygulama bölgelerinin buna göre planlanmasıdır. Damar tıkanıklıkları, bazı kronik hastalıklar, kanser tedavisi görenler ve hamile kadınların dışında her hastaya uygulanan skleroterapi yönteminde başarı oranı oldukça yüksektir. İşlem yapılan bacak bandajla sarılacağı için rahat bir ayakkabı ve eşofman gibi bir kıyafet giyilmesi gerekmektedir. Herhangi bir anestezi işlemi uygulanmayan ve 10-30 dakika arasında süren uygulama sırasında bazen hafif bir ağrı, sonrasında ise nadiren alerjik reaksiyonlar, baş dönmesi, bulantı gibi geçici şikayetler görülebilmektedir. Tedavi etkinliğini artırmak için bacak sarıldıktan sonra 30 dakika yürüyüş önerilir, 12-24 saat sonra bandaj tamamen çıkarılmaktadır. Şikayetinden ağrısız ve acısız bir şekilde kurtulan hasta tedaviden hemen sonra taburcu olarak sosyal yaşamına kaldığı yerden konforlu bir şekilde devam edebilmektedir.
Varis tedavisi için uygulanan tüm işlemler sonrasında belli bir süre bandaj ve varis çorapları kullanmak gerekebilir. Bu nedenlerle hastaların gündelik yaşantısında herhangi bir kesinti ve zorluk yaşamaması için varis tedavisini genellikle sonbahar ve kış aylarında yaptırması tavsiye edilmektedir.
Uzun süre ayakta durmanın yanı sıra hareketsiz yaşam ve fazla kilolar da varise neden olmaktadır. Yaşam tarzınızda yaptığınız birkaç değişiklik ile varisten korunmanız mümkün olabilmektedir:
